25 Şubat 2019 Pazartesi

Rus Avangardı


Oğlum yürümeye başladığından bu yana, kendi zevk aldığım etkinlikleri, çocuğumla birlikte vakit geçirme misyonuyla birleştirme uyanıklığına başvurarak, onu ve arkasından kardeşini tüm sergi ve müzelere sürüklemeye başladım. Yıllardır bienal ve tasarım bienalini, SSM, Pera, Salt, Arter, Modern'e gelen sergileri kaçırmıyoruz. Tek olumsuz yanı çocuklar fazla sabırlı olmadıklarından yazıları, bilgileri almayı reddedip, görsel olarak besleniyorlar, ben de kaşla göz arası sergiyi baş aşağı etmemeleri için peşlerinden koşturuyorum.


Sakıp Sabancı Müzesi'nde ziyaret ettiğimiz Rus Avangardı sergisinde de çok güzel ve uzun metinler hazırlanmıştı, gönül isterdi ki uzun uzadıya okuyabileyim. Kısa sürede kapabildiğim ilginç bilgiler; 1917 ekim devrimi bir halk ayaklanması değilmiş, Bolşevikler önemli noktaları kan dökmeden ele geçirip yönetime el koymuşlar. Eisenstein'ın devrim görüntüleri, yıl dönümünde kutlama amaçlı yapılan bir canlandırmadan. İşçiler/"Ana"'lar ellerinde ekmekler sokaklara dökülmemişler. Esas kan, sonrasında Bolşevik rövanşizminde dökülmüş. Devrimle beraber ilk başta sanatçılar çok özgür bir ortamda çalışma imkanı buluyorlar, sanat her anlamda, ve dolayısıyla Rus avangardizmi coşuyor. Sonrasında özellikle Stalin yönetiminde "devrim"'e hizmet etmeyen, yani propaganda olmayan her türlü sanatsal faaliyet tehlikeli olarak addediliyor. Moskova'da yaşayan Yunanlı bir ailenin çocuğu olan ve Yunan konsolosluğunda şoförlük yapan George Costakis, yasaklanmalarıyla birlikte değersizleşen Rus avangardizminin önde gelen eserlerini toplamasa, belki hepsi yakılacak bugüne kadar ulaşamayacakmış. Çok etkileyici bir koleksiyoner hikayesi. Eserler de hikayeleri kadar etkileyici.


Bir gün bu satırları okuyacakları için çocukların en çok ilgilerini çeken eseri de not düşeyim. Rus avangardizmi sadece resim alanında değil sanatın pek çok dalında etkili olmuş. Yukarıdaki tiyatro sahne tasarımını, Cem ve Dalya dikkatlice inceleyerek, odalarına nasıl sığdırabilecekleri konusunda uzun uzun fikir teatisinde bulundular. Bol bol fotoğrafını çektirdiler, bir gün yeterince büyük bir odaları olunca inşa edeceklermiş.

Hiç yorum yok: